DIDAM – De Oudheidkundige Vereniging Didam (OVD) houdt in samenwerking met de Wijkraad Greffelkamp zondagmiddag 13 maart in schuttersgebouw Ons Eigen Ding een presentatie over de buurtschap. Aan de hand van vele foto’s uit het verleden maakt OVD-voorzitter Theo te Wil samen met de bezoekers een historische wandeling door Greffelkamp.
Hierbij wordt onder andere de geschiedenis van alle havezaten, die Greffelkamp rijk was, belicht. Dat gebeurt aan de hand van kleurrijke pentekeningen en mooie anekdotes. “Er waren vroeger zeven havezaten in Greffelkamp”, weet Theo te Wil. “Daar hoorden echter veel meer beeldbepalende gebouwen bij, waaronder boerderij ‘de Linde’ bij het goed ‘de Manhorst’.”
Een havezate was een enigszins verdedigbaar luxe huis, vaak omgeven door een gracht en met gemetselde muren. De eigenaar genoot een aantal voorrechten, de heerlijke rechten genoemd, zoals het lidmaatschap van de Staten van Gelderland, het recht van de duivenvlucht, jachtrecht, recht van visserij en het boerrichterschap (burenrechtspraak namens de graaf, NS).
“Volgens de overlevering werden onder de oude lindeboom op de Luynhorst de geschillen op buurtniveau namens de graaf beslecht”, zegt Te wil. “De havezaten in Didam waren voornamelijk eigendom van de lage adel. Eind achttiende-, begin negentiende eeuw werden ze afgebroken en vervangen door boerderijen.”
Verenigingsleven
Daarnaast komt het verenigingsleven in de buurtschap ruimschoots aan bod. Zo zijn er foto’s te zien van schutterij St. Martinus, de muziekverenigingen Kunst na Arbeid en de Vriendenkring, voetbalvereniging Hercules, schietvereniging Marijke en de beugelclub. Verder laat Te Wil beelden zien van voetbalvereniging DVC’26, die haar velden inmiddels tientallen jaren in de buurtschap heeft.
Ook telde Greffelkamp in het verleden tal van winkeltjes en bedrijven. Te Wil vertelt daarbij onder andere over de smederijen, de kroegen van Damen en Koenders en bakkerij Van Onna aan de Greffelkampseweg. Deze zijn inmiddels allemaal verdwenen.
“Ik begin mijn verhaal echter bij de familie Heijneman aan de Tatelaarweg”, zegt Te Wil. “Daar begint de buurtschap al. Vanuit Didam gezien behoort de rechterkant van de Tatelaarweg tot Greffelkamp, de andere kant, de Hoogenend, hoort bij Oud-Dijk. Bij Heijneman werden vroeger alle burgemeesters van Didam ingehaald.”
“Als we daarna verder wandelen, heb ik het nog over de Tol, het Mariakapelletje en het ontstaan van het baggergat. Daar is op dit moment natuurlijk veel over te doen. Een deel van het gat werd in de oorlog door de Duitsers gegraven. Nu is eigenaar Leisurelands voornemens het weer dicht te gooien.”
Bewonersgeschiedenis
De wandeling gaat door alle straten van Greffelkamp. Overal worden er twee of drie huizen met hun bewonersgeschiedenis uitgelicht. Te Wil: “Daarbij komen ook de inmiddels verdwenen straten aan bod, zoals de Lindeweg, Enghuizenweg, Smilleweg en Mom van Kelreweg.”
De fotopresentatie begint om 14 uur, maar Ons Eigen Ding aan de Manhorstweg 3 is al om 13.30 uur open. Het verzoek is om op tijd te komen en rekening te houden met de beperkte parkeerruimte. De presentatie duurt ongeveer anderhalf tot twee uur. Tussendoor wordt er een pauze ingelast. Na afloop kan er onder het genot van een drankje nog tot 17 uur worden nagepraat. De eerste kop koffie is voor rekening van de wijkraad.
