DIDAM – Zijn bijnaam wordt 94 jaar na zijn overlijden door veel van zijn nakomelingen nog altijd als geuzennaam gebruikt. Om de zeven jaar vieren ze met hun aanhang zelfs een groot feest, omdat ze naar hem zijn vernoemd. Bernardus ‘Naatje’ Peters zal het samenzijn van zijn inmiddels 1100 nakomelingen zondag van bovenaf wellicht vol verwondering gadeslaan.

Dan vindt in de markthal in Didam alweer het negende Naatjesfeest plaats. Met zo’n 350 gasten, van zowel de warme als koude kant. Daaronder zijn zelfs veertien ‘Nanaten’ met hun aanhang uit Amerika, die speciaal voor de gelegenheid overkomen. “De vierde tak Naatjes”, vertelt Harry van Beernd van Drikkus van Naat (Peters). “Zij zijn neven van de grootste tak van de familie, van Tonnie, Gerard, Marijke en Dorrie van Antoon van Toon van Naat.”

De familie bestaat in totaal uit acht takken. Vorige week telde die takken samen nog 1098 Naatjes. Bij aanvang van het feest is de kans echter groot dat het aantal Nanaten de 1100 passeert. “De stamboom is tot vorige week helemaal bijgewerkt”, weet Harry. “Maar waarschijnlijk worden er deze dagen nog wel wat kinderen geboren. Dus wie zondag het jongste Naatje is, blijft nog even in het ongewis. We weten wel wie de oudste is. Bennie Damen (87) van Marie Som van Dora van Naat. Hij wordt zondag gehuldigd.”

Veel Naatjes in Greffelkamp

Veel van die Naatjes dragen de achternaam Peters en wonen in de buurtschap Greffelkamp, waar ‘vader Naatje’ werd geboren. “Marie (Miet) Boerstal was huishoudster op de Nevelhorst, waar Bernardus een boerderij had”, legt Harry uit. ‘Moeder Miet’ woonde op de Vriesick aan de Oude Maatsestraat. “Vader Boerstal was grootgrondbezitter en toen vader Naatje met Miet trouwde, draaide hij zijn kont daar in. In de buurtschap lieten zij verschillende boerderijen bouwen voor hun kinderen. Daarom wonen er zoveel Naatjes met de naam Peters in Greffelkamp.”

Toch dragen zeker niet alle Naatjes de achternaam Peters. Sterker nog, in 2010 hadden 420 van de toen bijna 700 nakomelingen van Bernardus 105 verschillende andere achternamen. Dat jaar schreef Harry Peters een artikel in het jaarboek van de Oudheidkundige Vereniging Didam over zijn herkomst. “Hoe verder we in de tijd vooruit gaan, hoe minder de naam Peters voorkomt”, zegt hij. “De grootste groep Naatjes die zondag komt, is de familie Wiendels van de Bosslagstraat in Loil. Moeder was een Naatje. Verder komen de namen Giesen, Wenting en Cornelissen vaak voor.”

Uitzoeken stamboom

Op 10 maart 1973 werd er voor het eerst een Naatjesfeest gevierd. Jo van Tinus, Antoon van Toon en Tinus van Frits van Naat waren de grondleggers. Jo van Tinus van Naat begon ook met het uitzoeken van de stamboom van het Naatjes-geslacht, en legde een groot deel (1660 tot 1992) daarvan vast.

Harry: “Ik ben nog iets verder gekomen en heb onze stamboom tot 1500 kunnen herleiden. Dan komen we in het huidige Duitsland terecht, waar het zoeken een stuk lastiger is dan in Nederland. Paul van Tinus van Naat heeft de stamboom de laatste jaren bijgewerkt en die is inmiddels helemaal up-to-date. Hij zit ook in het organisatiecomité van het Naatjesfeest en is zondag als kenner aanwezig om mensen te informeren over de stamboom.”

Organisatie Naatjesfeest

Naast Harry en Paul bestaat het comité uit nog zes personen. Van elke tak is er één familielid vertegenwoordigd. Zij namen de organisatie in 1983 over van Jo, Antoon en Tinus en sporen hun eigen tak ook elke zeven jaar weer aan om het Naatjesfeest mee te vieren. Zo’n 350 Naatjes hebben hier gehoor aangegeven en worden zondag om 14.00 uur verwelkomd in de markthal.

Na de ontvangst en een welkomstwoord worden de Naatjeskoning- en koningin van zeven jaar geleden, Rob (Boerstal) van Marijke van Antoon van Toon van Naat en zijn Esmee, ingehaald. “Daar maken we vrijdagavond nog groen”, lacht Harry. Vervolgens worden het duizendste Nanaatje en het oudste Naatje bekendgemaakt en gehuldigd. Alle ‘volbloed Naatjes’ kunnen in de markthal ook weer strijden om het nieuwe koningschap.

Naatjesmuseum met grafzerk

“Schieten doen we met een lasergeweer en voor het ringsteken hebben we een ringsteekcarrousel, die we van de schutterij in Achter-Wehl lenen. Verder is er een Naatjesmuseum ingericht met vooral heel veel bidprentjes, foto’s en filmpjes van vroeger en nu. De grafzerk van Naatje en Miet is er ook weer, net als onder andere de oude pijp van Naatje en veel gereedschappen die ze vroeger op de boerderij gebruikten.”

Voor de kinderen zijn er diverse spelen en voor alle gasten is er voldoende te eten en te drinken. DJ Niels, van Erik en Agnes Peters, zorgt voor de muziek. “En net als zeven jaar geleden hangt er een spandoek van de oude Naat en Miet op ware grootte. Iedere tak kan met hen op de foto. Het feest is echter vooral een grote reünie voor de hele familie, waarbij ontmoeting en gezelligheid voorop staan.”

Deze Naatjesfoto is gemaakt op donderdag 19 augustus 1937 tijdens de trouwdag van Drikkus en Gradje Peters, de opa en oma van Harry Peters. Uit het fotoarchief van Harry Peters