DIDAM – De Gabriëlparochie sluit binnen nu en twee jaar zes van haar elf kerken. In Braamt, Kilder, Loil, Nieuw-Dijk, Nieuw-Wehl en Stokkum gaan uiterlijk 2019 de kerkdeuren op slot. Tussen kerst dit jaar en Pasen volgend jaar stopt de parochie hier al met de kerkvieringen. Op de langere termijn gaan er mogelijk nog meer kerken dicht.
“Als we kijken naar de huidige getallen en verwachte ontwikkelingen hebben we over tien jaar waarschijnlijk aan één kerk genoeg”, zegt diaken Theo Reuling. Nu komen er per weekend in de hele parochie nog zo’n 900 mensen in de kerk. Over tien jaar zijn dat er waarschijnlijk nog maar 250 tot 300.
“De gemiddelde leeftijd van de kerkgangers en vrijwilligers wordt steeds hoger en er is nauwelijks jonge aanwas”, vertelt Reuling. “Zondag hebben nog een kleine honderd kinderen de eerste communie gedaan. Onze vraag is echter altijd ‘wanneer komen ze terug voor de tweede?’.”
Door het teruglopende kerkbezoek wordt het voor de parochie ook steeds lastiger om de begroting sluitend te krijgen. Daarbij vergrijst het vrijwilligerskorps en zijn er steeds minder pastores beschikbaar. Reuling: “Willen we ook in de toekomst de blijde boodschap verkondigen en de parochie zichtbaar houden, dan moeten we nu maatregelen nemen en kerkgebouwen sluiten. Op deze voet kunnen we niet verder, dan is het wachten op het faillissement.”
Herbestemming
Het sluiten van de kerken betekent volgens Reuling overigens niet dat ook de gebouwen verdwijnen. Op korte termijn maakt alleen de Emmauskerk in Lengel, die al dicht is, plaats voor woningen. De overige kerkgebouwen worden alleen aan de eredienst onttrokken.
“Het uitgangspunt van de parochie is dat kerken ook als gebouw een belangrijke functie hebben in de kernen. Als we aan herbestemming van gebouwen kunnen meewerken, doen we dat van harte. Op verschillende locaties zijn we daarom al met mensen in gesprek om te zoeken naar alternatieve bestemmingen. Zo kan een kerk ook dienst doen als gemeenschapsgebouw.”
Dan kan de kerk mogelijk zelfs nog dienst doen bij kermis-, schutters- en carnavalsvieringen en uitvaarten. “Maar dan zonder eucharistie”, zegt Reuling. “Als mensen dat willen dan moeten ze naar één van de kerken, die voorlopig open blijven. De kerken in Beek, Didam, ’s-Heerenberg, Wehl en Zeddam krijgen straks namelijk een bestemming voor de hele parochie.”
In de geloofsgemeenschappen waar de kerk sluit, blijft de Gabriëlparochie wel actief. Zo behouden alle kernen een vertegenwoordiger van het pastoraat, budget-, kerkhof- en gebouwenbeheerder. Die laatste verdwijnt als de kerk definitief sluit. “Het beheer van de kerkhoven komt in de toekomst wellicht bij een lokale stichting terecht. Maar ook dan kunnen mensen nog gewoon in hun eigen dorp of stad worden begraven.”
Communicatie
De komende weken gaat de parochie in gesprek met alle parochianen over de kerksluitingen. De eerste informatiebijeenkomst is dinsdag 16 mei al in Wehl. Op 31 mei wordt de informatieronde afgesloten in Loil. In de kernen waar de kerken sluiten, vinden hoorzittingen plaats, waar parochianen ook kunnen inspreken.
“Het leeft in alle geloofsgemeenschappen”, weet Reuling. “We hebben ook steeds aangegeven dat de situatie ernstig is. Velen zagen de bui waarschijnlijk al hangen. Voor sommigen is het verrassing. Maar we hebben dit besluit weloverwogen genomen. Al begrijpen we dat de herstructurering ook veel pijn en emotie met zich meebrengt.”
