ZEDDAM – Bij het oorlogsmonument op de Paasberg in Zeddam wordt op zaterdag 31 mei een luisterkei geplaatst. De luisterkei is onderdeel van de Liberation Route, die het pad volgt dat de geallieerden in 1944-1945 bewandelden tussen Normandië en Berlijn tijdens de bevrijding van Europa. ,,De luisterkeien liggen daar waar bijzondere oorlogshandelingen in de oorlog hebben plaatsgevonden’’, vertelt Marjolein Jenneskens.

Jenneskens maakt deel uit van de denktank van de Montferlandse Vereniging voor Toerisme. Samen met de vereniging nam ze vorig jaar het initiatief voor de oprichting van de Stichting Bevrijdingsroute Montferland.

,,Ik was verbaasd dat hier nog geen kei lag’’, zegt ze. ,,In Montferland is namelijk de hardste strijd gevoerd voor de bevrijding van Oost-Nederland. Die strijd wordt weleens vergeleken met Stalingrad. De Duitsers hebben gevochten als leeuwen en gaven de geallieerden tegenstand die niet was verwacht. Die dachten dat de ‘moffen’ zich aan het einde van de oorlog makkelijk zouden overgeven.’’

Emoties
Toen ze van de Liberation Route hoorde, kwamen bij haar de emoties van die strijd weer boven. Als 4-jarig meisje zag ze tijdens de bevrijding door de Canadezen zelf de tanks van de Loerbeekseweg afdalen. ,,Samen met mijn vader en moeder vluchtte ik tijdens de slag om Arnhem naar Beek’’, herinnert ze zich nog. ,,Daar woonde een vriend van mijn vader, ‘ome’ Theo ten Benzel. Op de fiets, ik zat bij mijn moeder achterop, over de dijken, binnendoor naar het Montferland met slechts één koffer als bagage. Dat is mijn eerste herinnering aan de oorlog.’’

‘Ome’ Theo had een kroeg met een grote keuken en aan de andere kant van de woning een bakkerij. ,,Daar waren de Duitsers ondergebracht’’, weet Jenneskens nog. ,,Maar er werd ook vergaderd door het verzet. Ik denk nog weleens terug aan de jonge luitenant Futerknecht. Hij was pas een jaar of 16, 17. Ik was als zijn zusje, hij was dol op mij. Die jongens zaten bij de bevrijding als ratten in de val. Zij werden vanuit Duitsland door de geallieerden compleet in het nauw gedreven.’’

Jenneskens was nog maar jong, maar zag en hoorde als kind veel. Zo werd er regelmatig fiks gebombardeerd en flink gevochten. ,,Op 1 april 1945 kwamen de Canadezen over het kleine bruggetje in Stokkum Montferland binnen en zijn toen gaan zuiveren. Daarbij zijn ontzettend veel slachtoffers gevallen, niet alleen aan Duitse kant, maar ook bij de geallieerden. Het leidde echter wel tot onze bevrijding.’’

Luisterkei
Daarom mag volgens Jenneskens de luisterkei, die is verbonden aan de bevrijdingsroute, in deze gemeente niet ontbreken. Vanuit de Stichting Bevrijdingsroute Montferland werd de kei vorig jaar juli dan ook aangevraagd bij de Nederlandse Liberation Route. Na een jaar wachten, wordt de kei op zaterdag 31 mei eindelijk geplaatst. Door middel van een QR-code op de kei kan een bevrijdingsverhaal worden beluisterd.

,,De Montferlandse Vereniging voor Toerisme en Telmastaal uit ’s-Heerenberg staan financieel garant voor de luisterkei’’, vertelt Jenneskens. ,,Op dit moment zijn we bezig met fondsenwerving voor de kei en de activiteiten die hier komend jaar aan worden gekoppeld. Zo komt er een boek met bevrijdingsverhalen, geschreven door Gerhard Pas, en willen we wandel-, fiets en autoroutes uitzetten. Daarmee willen we niet alleen de oorlog levend houdend, maar ook Montferland meer op de kaart zetten.’’

Kijk voor meer informatie op www.liberationroute.com.