’s-HEERENBERG – Huis Bergh heeft veel heiligen in haar collectie. Ze waren een dankbaar onderwerp voor tal van schilderijen. Honderd van deze heiligen presenteert Huis Bergh nu in haar nieuwe tentoonstelling. “Ze vertellen iets over de betekenis van de heiligennamen in deze tijd”, zegt voorzitter Jan Cees van Hasselt. “Bezoekers kunnen hun eigen heilige opzoeken.”

De tentoonstelling ‘Honderd Heiligen in Huis Bergh’ laat echter maar een klein deel van alle heiligen zien. “Er zijn er immers duizenden”, weet Van Hasselt. Toch gaat er een zware procedure aan vooraf voordat je heilig wordt. “Eén ding staat vast, je moet eerst doodgaan”, vertelt historicus Gert Jan van Setten, die donderdag tijdens de opening van de tentoonstelling een inleiding hield.

“Daarbij moet je vereerd en zijn en zalig verklaard”, zegt Van Setten. “En volgens de katholieke kerk moet je in de hemel zijn. Maar hoe weet je dat? De kerk stelt dat vast. Hoe? Dat is een ingewikkeld verhaal. In de Joodse traditie werden de heiligen al vereerd. Daaronder ook een enorm contingent martelaren. Zo gaat het verhaal dat de eerste zwarte martelaar Mauritius de hemelpoort binnenmarcheerde met 666 volgelingen.”

Later werden volgens Van Setten ook maagden, bisschoppen, pauzen en kluizenaars in grote getale heilig verklaard. “In de jaren zestig van de vorige eeuw werden echter de heiligen met dubieuze papieren van de katholieke kalender afgevoerd. Het waren er teveel. Inmiddels is het veel moeilijker om heilig te worden.”

Nieuwe directeur
Na de uitgebreide inleiding van Van Setten stelde de nieuwe directeur Marijke Brouwer zich aan de vele genodigden voor. Zij neemt het stokje over van Diane Visser, die nog wel anderhalf jaar als adviseur aan Huis Bergh verbonden blijft. Beiden namen de aanwezig vervolgens mee naar de zaal met honderd heiligen, waar de tentoonstelling officieel werd geopend.

Hier kunnen bezoekers hun eigen heilige opzoeken en zich daarbij (laten) fotograferen. Bij de ‘heiligen-audiotour’ ligt de nadruk op het kijken naar het object. Wat of wie zie je? Hoe weet je wie er wordt afgebeeld? Ook is er ruimte voor de bezoeker die graag wat dieper op het onderwerp ingaat.

Voor kinderen is er een zoektocht in de collectie naar attributen van heiligen en wordt uitgelegd wat de betekenis ervan is. Interessant en vermakelijk is verder de film met verhalen van personen waarvan de voornaam is afgeleid van een heilige. Ze vertellen of ze iets herkennen in de eigenschappen van die heilige. Veel Nederlandse voornamen zijn afgeleid van heiligennamen zonder dat de bezitters van die namen zich daarvan bewust zijn.

De tentoonstelling ‘Honderd Heiligen in Huis Bergh’ is nog tot 1 maart volgend jaar te zien. Meer informatie is te vinden op www.huisbergh.nl.