’s-HEERENBERG – Het is vandaag precies 75 jaar geleden dat de oude gemeente Bergh werd bevrijd. Om dit, ondanks het coronavirus, toch te vieren, roept de gemeente iedereen in Bergh op om vandaag te vlaggen.
Op 31 maart lag Bergh letterlijk in de frontlinie. Er werd van beide kanten geschoten met tanks, machinegeweren en gewone geweren. Canadese tanks hadden al aan de Linthorst gestaan, maar ze konden de Wetering pas over toen de genie een bailybrug had gelegd. Deze brug is nog tot 1957 in gebruik geweest en toen vervangen door een betonnen brug. Helaas vielen er op 31 maart nog slachtoffers onder de Berghse bevolking: Henny Ophuizen, Arnold van Schriek en J.B. Delleman. Laatstgenoemde overleed op 27 april in Nijmegen aan zijn verwondingen. In Vinkwijk werd de evacué Eefie Rutten dodelijk getroffen.
Op 1 april, eerste paasdag, schreef Theet Geurts: ‘Vannacht zijn nog veel granaten gevallen. Van de geallieerden is echter nog geen spoor te bekennen, alhoewel men goed de tanks kan horen ratelen in de richting van Borghees. We gaan nog eens om de hoek van het huis kijken of er in Stokkum wat te zien is, maar het is uitgestorven. Het bleef de hele morgen rustig in Stokkum, en de reden waarom werd rond half twaalf duidelijk. Er kwamen mensen uit ’s-Heerenberg vertellen dat de Tommies al daar waren. Niemand kon het eerst geloven, maar toen kort na de middag de eerste Canadese gevechtswagens uit de richting van ‘t Klaphek Stokkum binnenreden was er geen twijfel meer mogelijk.’
Ook de rest van Bergh werd op 1 april 1945 bevrijd. Vanuit Stokkum trokken de Canadezen verder naar Beek. Zeddam bereikten ze om een uur of elf. In Kilder waren om drie uur ‘s middags de eerste Canadezen te zien, maar rustig was het toen nog niet. Hendrik Spronk werd nog door een granaat gedood, evenals twee Canadese bevrijders, Duggan en Pullen. Om half zes kwam de hoofdmacht van de Canadezen het dorp binnenrijden. In Azewijn kwamen ze van de kant van Terborg. Helaas hadden de Duitsers daar bij hun aftocht nog kans gezien de kerk in brand te steken, waarbij ook een naburige boerderij deels in vlammen opging. Onder de Canadezen die op paasmorgen Azewijn binnentrokken, was een Nederlander, Ben van Uhm uit ‘s-Heerenberg. Na vijf jaar was in Bergh de oorlog voorbij.
‘s-Heerenbergse burgers kijken toe hoe Canadese bulldozers in de haast aangebrachte Duitse versperringen opruimen. Foto Heemkundekring Bergh
