DIDAM – Het wordt donkerder in Montferland. Als het aan de gemeente ligt gaat ’s avonds en ’s nachts vaker het licht uit in de openbare ruimte. Dit levert niet alleen een energie- en kostenbesparing op, maar vermindert ook de lichtvervuiling en is goed voor de flora en fauna.

“En het is in veel gevallen zelfs veiliger om vaker het licht uit te doen”, zegt wethouder Oscar van Leeuwen. “Dat is misschien lastig uit te leggen aan de inwoners, maar we hebben het zelf ervaren. Samen met de raadsleden en een externe deskundige hebben we in het donker een rondgang door de gemeente gemaakt en gezien dat het veel minder kan. Met meer licht creëer je vooral schijnveiligheid.”

Volgens Van Leeuwen zie je op een donker kruispunt veel eerder een auto van links aankomen, dan op een kruispunt dat helemaal is verlicht. “Door de lampen word je zelfs een beetje verblind”, vertelt hij. “Bovendien valt een auto en fietser, die verlicht is, veel meer op in het donker. Ook is bewezen dat op een weg waar veel straatlampen staan het oog veel minder ver rijkt, dan op een weg met minder straatlampen.”

Om dat te laten zien, wil de wethouder met de inwoners dezelfde rondgang maken als met de raadsleden. “Dat geeft zoveel verheldering”, stelt hij. “Meer licht in de openbare ruimte leidt ook niet tot een grotere sociale veiligheid. Dat is vooral afhankelijk van de aanwezigheid en herkenbaarheid van andere mensen.”

Buitengebied
Vooral in het buitengebied van de gemeente gaat veel verlichting uit. Verder noemt Van Leeuwen de rondweg in Didam en de Drieheuvelenweg in ’s-Heerenberg, vanaf Forest tot de grens, als plekken waar het wel wat minder kan. “We halen geen lampen weg, maar doen ze uit. Bij herinrichtingen van wegen kijken we voortaan echter wel of het nodig is om lichtmasten terug te plaatsen. Zo hadden we met het huidige beleidsplan ‘Licht in de openbare ruimte, dat we nu voorleggen aan de raad, bijvoorbeeld veel minder verlichting aan de Smallestraat in Nieuw-Dijk geplaatst. Dat is nu net een landingsbaan.”

Bij de totstandkoming van het nieuwe beleidsplan is echter niet alleen gekeken naar de straatverlichting, maar ook naar de verlichting van etalages, stallen, kassen, monumenten, bedrijven en sportvelden. “Zo willen we ook in gesprek met winkeliers. Want moeten de etalages van winkels wel 24 uur per dag en zeven dagen in de week verlicht zijn of kunnen de lampen vanaf een uur of twee ’s nachts misschien wel uit?”

Zomer
De gemeente wil het nieuwe beleid vanaf de zomer doorvoeren. Van Leeuwen: “Dan zijn de dagen langer en valt het minder op.” Vanaf dat moment gaat het licht alleen nog aan waar het nodig is. Andere maatregelen zijn bijvoorbeeld het verlichten tot maximaal 75 procent van de geldende richtlijn voor lichtsterkte en een zo goed mogelijke verdeling van het licht op belangrijke locaties. Ook wordt er voortaan zoveel mogelijk gekozen voor innovatieve en duurzame oplossingen.

Dit moet de gemeente in het eerste jaar een besparing van 10 procent opleveren en de jaren erna van 20 procent. “Al gaat het ons in eerste instantie niet om de kosten”, zegt Van Leeuwen. Op dit moment is de gemeente jaarlijks ruim vier ton kwijt aan openbare verlichting. Hierbij zijn naast de energiekosten ook de kosten voor onderhoud en vervanging opgenomen.