ZEDDAM – Het boek ‘Rond Baove- en Onderdarp, Zeddam als woon- en toeristendorp’ vordert gestaag. De samenstellers hebben al veel respons gekregen in de vorm van foto’s, gegevens, familieboeken, stukken en raadgevingen. Veel aspecten van het dorpsleven zijn inmiddels rijk gedocumenteerd.
“Er blijken bijzonder veel ansichten van Zeddam te bestaan. Alleen al van het Bovendorp met kerk en molen moeten dat er honderden zijn”, weet Ton Bekker, samen met Henk Harmsen auteur van het boek. “Maar ook de rest van dorp en omgeving is al sinds begin vorige eeuw veel en graag op de foto gezet. Vooral ter illustratie van de vele toeristische folders die indertijd zijn uitgekomen.” Daar zitten ook ansichten tussen die de auteurs zelf nauwelijks kunnen thuisbrengen. Tijdens een nieuwe zaalbijeenkomst op zondag 2 april in het gildehuis in Zeddam hopen ze daar meer over te weten te komen.
Dorpsleven
Uit de foto’s en verhalen spreekt het dorpsleven in al zijn facetten. Zo beschikken de samenstellers verder over veel oude advertenties van Zeddamse ondernemers uit oude nummers van de Officiële Kerklijst voor Bergh en de Klok van Sint Oswaldus, die in de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog werd gedrukt voor de Zeddamse soldaten in Indië.
Verder is inmiddels een gigantische berg aan oude krantenartikelen doorgenomen. “Dit levert soms verrassingen op, zoals het artikel uit 1985, waarin een inwoner van ‘s-Heerenberg vertelde op de Galgenberg wolven te hebben gezien”, zegt Bekker. “Daarnaast zijn er drie dikke schriften vol knipsels over Zeddam afgestaan, waarbij onder andere de kwestie bodemverontreiniging rond 1980-198181. Ook hebben we tal van bidprentjes en overlijdenskaarten van Zeddamse families gekregen.”
In het nieuwe boek wordt vooral de afgelopen eeuw beschreven, met de nadruk op de decennia na de oorlog, waaraan de meeste inwoners nog hun eigen herinnering hebben. Dat wil niet zeggen dat de overige historie niet aan bod komt. De auteurs willen echter vorkomen dat het een herhaling wordt van hun eerder uitgebrachte boeken over onder andere het Sint Oswaldusgilde, het onderwijs, de Zeddamse kerk en de vertelsels van het Baovedarp.
Vraaggesprekken
Met name de niet eerder geboekstaafde herinneringen worden nu vastgelegd in een serie vraaggesprekken, waarvoor inmiddels diverse hoogbejaarde inwoners zijn bezocht. “Daarbij wist Jo Visser in Sydehem (96) zich nog een oud voetballied te herinneren over de heldendaden van de Zeddamse ploeg”, vertelt Harmsen. “Hij zong het voor en de geluidsopname is als tekst uitgewerkt.”
Er zijn ook enkele andere liederen en gedichten. Uitvoerig is gesproken met Dinie Ariëns-Melissen (98) en haar schoonzuster Annie, met als thema de smederij en fietsenhandel. Rudie Palm leverde ook materiaal over de rijwiel- en elektrahandel. Jos Bieleveldt vertelde over de horeca vroeger en Fons van Raay en Ad Moor over de totstandkoming van het Zeddamse toerisme. Jan Mali deed zijn boeiende levensverhaal en Wil Oorlog-Pennards (1929) haalde herinneringen op aan het Tolhuis. “Er zijn alweer afspraken gemaakt met de volgende lichting informanten. Zo groeit het boek over Zeddam gestaag”, zegt Harmsen. “Net als het aantal intekenaars, maar nieuw materiaal blijft welkom.
Intekenen
Op zondag 2 april van 11 tot 13 uur is in het Gildegebouw aan de Oude Doetinchemseweg 61 de tweede bijeenkomst voor alle belangstellenden. Wie wil intekenen voor het boek – kosten 18,95 euro – kan contact opnemen met Ton Bekker via 0314–651117 of per mail ton.bekker@hetnet.nl of met Henk Harmsen, 0314–662734.
