DIDAM – Ambtenaren zijn kampioen in het schrijven van moeilijke brieven. Dat weten ze bij de gemeente Montferland maar al te goed. Daarom is er in het gemeentehuis vorig jaar een werkgroep begrijpelijke taal gestart. “We willen als gemeente het goede voorbeeld geven en wat doen aan laaggeletterdheid”, zegt Michael Rave, programmamanager dienstverlening.

“We zagen dat er in veel van onze brieven moeilijke taal werd gebruikt”, vervolgt Rave. “Taal die door een deel van onze burgers niet of moeilijk wordt begrepen. Daar wilden we graag wat aan doen. Om wat te doen aan laaggeletterdheid in de gemeente hebben we op de website al een leesfunctie ingebouwd. In onze brieven wilden we nog een stapje verder gegaan. We zijn vervolgens op zoek gegaan naar een tool, die ons daarbij helpt.”

WizeNoze
Die vond de gemeente Montferland bij WizeNoze. WizeNoze werd in 2013 opgericht met als doel om het internet toegankelijker te maken voor kinderen, jongeren, laaggeletterden, immigranten en ouderen.

“Tachtig procent van de content op het internet wordt niet begrepen door zestig procent van de mensen”, weet Jim Paijens van WizeNoze. “Daarom hebben wij een techniek ontwikkeld, die ons helpt om taal eenvoudiger te maken. Ook moeilijke, ambtelijke taal. Als gemeente moet je communiceren met alle lagen van de bevolking. Dat is lastig, maar als je verhaal niet duidelijk is, komt de boodschap ook niet over.”

De tool die WizeNoze heeft ontwikkeld, helpt de medewerkers van de gemeente Montferland bij het schrijven van brieven die wel door de mensen worden begrepen. Zo zijn brieven die eerder drie, vier of zelfs vijf kantjes lang waren teruggebracht tot hooguit één of twee A4’tjes.

Taalniveau
“We schreven onze teksten altijd op C1-niveau, lange en moeilijke teksten”, zegt Rave. “Terwijl het grootste deel van onze bevolking B1-niveau vraagt. De webtool van WizeNoze zet onze brieven om naar een toegankelijk leesniveau. Als je een brief in de tool invoert, wordt die geanalyseerd op bijvoorbeeld ingewikkelde, lange zinnen en moeilijke woorden. Het programma geeft vervolgens diverse suggesties om de zin korter en eenvoudiger te maken.”

Inmiddels zijn op deze manier alle standaardbrieven van de gemeente door de tool gehaald en herschreven. Rave: “Maar je moet ook zelf blijven nadenken hoe je een brief zo eenvoudig mogelijk schrijft. Zestien procent van de inwoners van Montferland is immers laaggeletterd. Het gaat er daarom om dat de hele mindset in het gemeentehuis verandert. De tool is daarbij slechts een hulpmiddel.”