DIDAM – Het is een mengeling van anekdotes en verhalen, die hij in zijn jonge jaren hoorde en beleefde. De fantasiekroniek Diems Water van Frans Schaars (63) bevat voor veel Didammers echter ook genoeg herkenningspunten. “Het verhaal speelt zich grotendeels in het dorp af”, zegt Schaars. “In mijn gedachten is het zo gebeurd.”
Zo refereert de titel van het boek aan het zuivere water in Didam, dat tot het beste van Nederland behoort. “Dat dronk je vroeger naast je borreltje”, weet Schaars nog. “Aan mijn moeders kant kwam meestal de borrel met de drie sterretjes op tafel. Bij mijn vaders familie werd vooral de dubbele graanjenever, oftewel de twee graantjes, geschonken. Dit tafereel komt verschillende keren terug in het verhaal.”
Maar ‘Diems Water’ verwijst ook naar de Nevelhorst. De grond waar de Duitsers het baggergat groeven, was namelijk van een oudoom en oudtante van Schaars. “Ook hier schrijf ik over”, vertelt Schaars. “Al die verhalen heb ik als kind zijnde gehoord of beleefd. Ik heb ze in het boek aan elkaar geplakt en daarbij mijn fantasie de vrije loop gelaten. Als ik het te serieus had genomen, dan had ik er een aantal dingen uit moeten laten en dat wilde ik niet.”
In de kroniek trekt een heel scala van personages aan de lezer voorbij, een optocht die zich over meer dan honderd jaar uitstrekt. De romanfiguren zijn verzonnen, de gebeurtenissen in hun geboortedorp niet. De vreemde grafsteen in de Mariakerk, de aankoop van de grond van de Heer van Bergh en de perikelen rond het Mariakapelletje zijn allemaal op waarheid gebaseerd.
“Zo’n jaar of vijftien gelezen heb ik al wat verhalen opgeschreven”, zegt Schaars. “Onlangs las ik ze terug en dat was plezieriger dan ik dacht. Een aantal van die verhalen heb ik aan elkaar gekoppeld en vanaf september vorig jaar heb ik daar nog een derde bijgeschreven. Ik heb in mijn leven veel gereisd en ben veel in Amerika en Afrika geweest. Van die ervaringen heb ik eveneens iets meegenomen in de kroniek.”
Geboortegrond
Na vele omzwervingen door Nederland en het buitenland keerde Schaars op 60-jarige leeftijd definitief terug naar Didam. Hij verlangde toch weer terug naar zijn geboortegrond. Wat hem en vele Didammers trekt naar het dorp komt ook verschillende keren in het boek terug.
“Veel mensen hebben een bijzondere band met hun geboorteplaats”, weet hij inmiddels. “Het geeft ze een gevoel van geborgenheid en thuis zijn. De waarde van iemands geboortegrond is een schat die niet makkelijk (h)erkend wordt. De zoektocht ernaar is echter meer dan de moeite waard. Dit is in ‘Diems Water’ de rode draad van het verhaal.”
De fantasiekroniek ‘Diems Water’ bevat 304 pagina’s. Het boek is voor 22,50 euro te bestellen via www.boekscout.nl of bij de Primera en Bruna in Didam.
