Stem van Montferland heeft een nieuwe rubriek: ‘Barghse en Die:mse Praot’. De dialectwerkgroep van de Heemkundekring Bergh (HKB) presenteerde tot voor kort elke maand een dialectverhaal onder de naam ‘Barghse Praot’ in het Montferland Nieuws. Nu deze krant niet meer bestaat, verhuist de rubriek naar Stem van Montferland. Hier verschijnt ook iedere maand een dialectverhaal van de Oudheidkundige Vereniging Didam (OVD): ‘Die:mse Praot’. Vanaf nu dus elke twee weken dialect uit Montferland op onze nieuwssite!
Als eerste een tekst uut Bargh aover de presentatie van de Liemerse versie van Nijntje eind oktober:
Nijntje in plat
Eindelek was ‘t zowied. De Liemerse versie van Nijntje, of baeter Nie:ntje was klaor. Op ’n vri-jdagmiddag wier ‘t gepresenteerd in ‘t Liemers Museum in Zaender. D’r was een hoop wark aan veuraf gegaon, um de richtige vertaling veur mekaar te kriege, zodat ‘t een bitje pas bi-j de verschillende uutspraoke in de Liemerse plaatse.
Een hoop lu-j ware bi-jmekaar gekomme um cachet te gaeve aan de presentatie van ‘t eerste exemplaar van ‘t buukske. Dan könne de oma’s en opa’s ‘t veurlaeze aan de kleine blage, die dat eigus nog niet könne. Een mooie manier um de kleintjes kennis te laote make met ‘t platpraote, de olde Liemerse moederspraok, die wi-j vrogger allemaol praotte.
In de 60er en 70er jore moch dat niet meer, anders ko’j later niet goed metkomme, dachte de schrifgeleerden van toen. Met mekaar praotte wi-j toen nog plat, alleen tege de blage en de hond Hollands. Jammer, now könne ze ‘t niet meer. Nog efkes en ze könne ook al gin Hollands meer. De Engelsen wille now niks meer met ons te make hemme, maor ze hemme eur taal goed uutgevent in de wereld.
Onze eige dialectoloog Antoon, het as inleiding een mooi referaat geholde aover hoe alle tale en dialecte in ons land in groepe verdeeld worre en toch met mekaar samenhange.
Daornoa wier ‘t buukske aan de wetholder van Cultuur aangebaoje. Zaender gif ’t vanaf now cadeau bi-j elk ni-j gebore kind in de gemeente. Das een mooie geste naor de culturele geschiedenis van onze streek.
Ik bun van plan um ‘t veur te gaon laeze aan mien kleinkind uut Nimwaege. Mien zoon zei al tege mien, ze zal d’r wel had um motte lache, want daor is ze nog niet aan gewend. Eur moeder kump uut Braobant dus ze wudt dan drietalig. Mien dunk, zo zal ze wel heel slim motte worre, volges de deskundigen van now. Ik bun beni-jd hoe dat dan geet.
‘t Is toch wel een mooi Liemers buukske geworre. Uutgegaeve in Friesland en gedruk in Duitsland, mien dunk da’s al aardig internationaal. Nog een verwiezing naor ‘t Romiense Riek: de limes was de noordgrens en wi-j staon as Liemers weer op de wereldkaart.
Ik haop dat ‘t buukske een succes wudt. Dan könne wi-j toch nog een bitje eigenheid beholde al was ‘t dan toch via een van oorsprong wereldberoemd Hollands kinderboek.
Azemer
