DIDAM – De boeren in deze regio laten deze weken ook lokaal hun stem horen. LTO De Liemers Montferland en Agrarisch Jongeren Kontakt (AJK) De Liemers houden estafetteacties, waarbij ze hun ongenoegen over het overheidsbeleid kenbaar maken. Met een spandoek in een weiland aan de A12 is vanavond een eerste aanzet gegeven.

Hierop maken de boeren hun statement duidelijk: ‘Weet u de oplossing? #Hoe dan?’. “Dat is het thema van al onze acties”, vertelt Gerard Holleman, voorzitter van LTO De Liemers Montferland en varkensboer in Babberich. “Centraal staat de toekomst van de landbouw, ons bestaansrecht en de verbinding tussen boeren en burgers door kennisoverdracht. De acties zijn ludiek, vriendelijk en beleefd.”

Het spandoek dat vanavond is geplaatst in het weiland bij Hippe Koeien aan de Heesweg in Didam verwijst naar diverse acties in de komende weken. Zo vormen de boeren in hetzelfde weiland donderdagmiddag tussen 12 en 14 uur met hun voertuigen een symbool om hun statement duidelijk te maken. Hiervan worden met een drone beelden gemaakt. Daarbij is iedereen welkom: boeren, burgers, LTO-leden en niet-leden.

Toekomst
“Maar we proberen ook de lokale middenstand te kietelen, zoals de bakker en de slager”, zegt LTO-bestuurslid Trees Blom van kalfsboerderij Blom in Didam. “Iedereen die zich zorgen maakt over de toekomst van de boeren wordt uitgenodigd om met een trekker, auto, fiets, vrachtwagen, scooter en bus te komen en iets uit te beelden om een statement te maken. Het huidige beleid is namelijk een probleem van ons allemaal.”

Het gaat volgens Blom namelijk niet alleen over stikstof. De boeren worden al jaren met regels geconfronteerd, die het ze steeds lastiger maken om te blijven boeren, weet ze. “Mijn schoonvader stopte in de jaren tachtig al als melkveehouder toen het melkquotum werd ingevoerd en er minder moest worden geproduceerd. Hij begon toen met de kalfsboerderij, die Bert en ik nu proberen voort te zetten. Maar de telkens veranderende wet- en regelgeving maken het ons steeds moeilijker ons bedrijf levensvatbaar te houden.”

Consument
Dat heeft eveneens te maken met de manier van consumeren, vinden Holleman en Blom. Daarom richten ze hun acties ook op de consument, die vindt dat het allemaal diervriendelijk en duurzaam moet. “Maar het verdienmodel moet ook kloppen, dus hoe dan?”, vraagt Blom zich af. “De boer krijgt voor een komkommer één cent en AH vraagt er nu 0,55 cent voor. Wij krijgen 2,70 euro voor een kilo kalfsvlees. In de winkel wordt voor diezelfde schnitzels 24,95 euro per kilo gevraagd.”

Holleman beaamt dat. “Wij krijgen nog steeds hetzelfde geld voor een varken als in de jaren zeventig. Van ons wordt verwacht dat we voor een lage kostprijs produceren, maar er komen wel steeds meer regels waar we ons aan moeten houden. Hoe kan het dat een liter melk nu nog net zo duur is als dertig jaar geleden. Hoe doet die boer dat? Daarover willen we met de consument in gesprek.”

In één van de komende weken staan boeren daarom op de markten in Montferland en de Liemers en delen ze hun producten uit aan consumenten die de markt bezoeken. Dit is het startsein voor een dialoog met de burger. “Met de huidige prijzen en het huidige beleid is onze toekomst heel onzeker”, weet Holleman. “Het begint bij bewustwording. Boeren hebben de kennis en kunnen die overdragen aan de consument.”

Open boerderijendag
De lokale acties worden afgesloten met een open boerderijendag. Daar geven boeren antwoord op de vraag #Hoe dan? ‘Nou zo’. “Deze dag nodigen we de consument uit op ons erf”, vertelt Blom. “Boeren weten wat ze elke dag doen. De consument weet dit vaak nog niet. Door onjuiste informatie ontstaan aannames en vooroordelen. Dat is jammer, want wij zetten ons allemaal dag en nacht in voor prachtige producten van Nederlandse bodem. Maar als je daar niks voor krijgt, kunnen wij uiteindelijk de kop niet meer boven water houden.” Foto: Olaf Kroezen