’s-HEERENBERG – Het ’s-Heerenbergse toneel bestaat honderd jaar. Met de oprichting van Bergh Opwaerts in 1919 werd er volgens de organisatie van het eeuwfeest voor het eerst toneel gespeeld in de stad. Inmiddels zijn er echter krantenartikelen opgedoken, waaruit blijkt dat er in 1916 ook al een uitvoering was.

Toneelvereniging Concordia speelde destijds twee blijspelen, ‘Jonas de Recruut’ en ‘Het paard op zolder’. Ze kreeg daarbij medewerking van fanfarekorps Pius X, meldt het artikel. “Dat artikel hebben we uit het privéarchief van IJsbrand Nijhof”, zegt Gerrit Bloemendal namens de jubileumcommissie. “Oud-spelers kregen na de oorlog, in 1945, het verzoek zich weer aan te melden voor de vereniging. De vader van IJsbrand was toen regisseur.”

Ondanks dit gegeven, viert ’s-Heerenberg in 2019 toch dat er honderd jaar toneel wordt gespeeld in de stad. Zo is er in het Barghse Huus op zaterdag 5 oktober een open dag, waarbij foto’s en films uit de ’s-Heerenbergse toneelgeschiedenis worden getoond. Muziek is er die middag van het kwartet Let us Wander. In december speelt Theater 2000, de huidige toneelvereniging, nog vier keer de musical De Jantjes.

Ontstaan
Theater 2000 is in het jaar 2000 ontstaan na een fusie van de toneelverenigingen Bergh Opwaerts en Dr. Alphons Ariëns. “Bergh Opwaerts is van oorsprong de protestantse vereniging”, weet Bloemendal, die zelf in 1964 begin bij de vereniging kwam en nu nog speler en penningmeester is bij Theater 2000 is.

In 1946 werd het katholieke Dr. Alphons Ariëns opgericht. Net na de oorlog waren er dus drie toneelverenigingen in ’s-Heerenberg. “Dat gebeurde onder auspiciën van de Katholieke Arbeiders Beweging”, vertelt Tonnie Welling. “Concordia was van de middenstand en wij waren de arbeidersvereniging. Begin jaren zestig hebben we ons afgesplitst van de KAB en zijn we onafhankelijk geworden.”

Welling werd al in 1958 lid van Dr. Alphons Ariëns en speelde zestig jaar toneel. “Twee jaar geleden was ik eigenlijk gestopt”, zegt de inmiddels bijna 80-jarige Welling. “Maar onze regisseur Tonia Vriezen had voor de musical De Jantjes nog een oude man nodig, dus ben ik weer van stal gehaald.”

Technische commissie
In de jaren zeventig stelde Dr. Alphons Ariëns een eigen technische commissie aan. Zij is sindsdien niet alleen verantwoordelijk voor het licht en geluid op het podium, maar ook voor het decor. “Daarvoor gingen we zelf het toneel op om te behangen”, lacht Welling. Hij vroeg in die tijd zijn zwager Willie Spekking om de kar van de technische commissie te trekken.

“Dat doe ik nog steeds met veel plezier”, zegt Spekking. “Eerst voor Dr. Alphons Ariëns en tegenwoordig voor Theater 2000. Daarbij leveren we met zowel de techniek als onze spelers al vele jaren een hele grote bijdrage aan het Mechteld ten ham weekend. Zo maakten wij onder andere de decors voor de verschillende openluchtspelen, waarin de toneelspelers dan weer een rol hadden.”

Huwelijk
In 2000 vond er een fusie plaats tussen de ’s-Heerenbergse toneelverenigingen. “Een min of meer gedwongen huwelijk”, weet Bloemendal nog. “Beide verenigingen waren tanende, dus hadden we elkaar hard nodig. Voordat we samen gingen hebben we eerst een stuk samengespeeld, ‘De bieleman en de brandblusser’. We hebben eerst een beetjes geflirt en toen dat goed ging, zijn we ‘getrouwd’ en verder gegaan als Theater 2000.”

Theater 2000 heeft het Barghse Huus als onderkomen. Hier repeteert de vereniging en speelt ze haar jaarlijkse uitvoeringen. Hier vindt zaterdag 5 oktober ook de open dag plaats. “We laten onder andere foto’s, krantenknipsels en verslagen uit het roemruchte verleden van het ’s-Heerenbergse toneel zien”, vertelt regisseur en speelster Tonia Vriezen. “Dankzij Yvonne Takken hebben we veel fotomateriaal van Bergh Opwaerts.”

Op drie beamers draaien bovendien continu films vanaf de jaren zeventig. Er zijn zowel beelden te zien van de drie toneelverenigingen als van de Mechteld ten Ham weekenden. “We hopen dat de open dag ook een soort reünie wordt”, zegt Spekking. “Alle oud-leden van Bergh Opwaerts en Dr. Alphons Ariëns hebben daarom een persoonlijke uitnodiging gekregen.”

Daarnaast is iedereen die interesse heeft in de geschiedenis van het toneel in ’s-Heerenberg uitgenodigd. De open dag vindt plaats van 13 tot 17 uur en de entree tot het Barghse Huus is gratis.

Foto: Theater 2000 speelde in 2001 Huwelijk van het jaar.